Karadulum, çatalkaram, çingenem….

Cüneyt’in flickr hesabını takip edenler biliyorlardır. Biz ailecek böcek seviyoruz, ama örümcek biraz daha çok seviyoruz sanırım…

Benim örümceklere olan sempatim çocukluktan geliyor. Örümcekler bana hep zarif, bir o kadar da ilginç yaratıklar olarak gelmiştir. Sanırım, tek sevmediğim örümcek, Arı Maya çizgi filmindeki hain örümcekti. Onun dışında, hele gerçek hayattaki örümceklerle alıp veremediğim olmadı, hiç bir zaman araknofobik olmadım.

Ben küçükken, ilkokuldayken filan babaannemlerin yaşadığı köye giderdik. Klasik bir ege köyü, cumbalı ahşap evler, tuvalet ve mutfaklar bahçede, açık havada. Gene bir yaz, tuvalete giden yolun üzerindeki kesik bir ağaç kütüğü üzerinde dev bir örümcek ağı keşfetmiştim. Ağın üzerinde de epey tombul bir örümcek ikamet ediyordu, ya da bana büyük gelmiş olabilir çocuk halimle… Kuzenimle bu örümceği evcilleştirmeye karar verip, sineklikle avladığımız sineklerle bütün yaz beslemiştik. Yaz sonunda epey bir tembelleşmiş, ağa sinek geldiğinde artık dönüp bakmaz olmuştu…

Örümceklere olan hayranlığımın artmasında Cüneyt’in çektiği müthiş makro fotoğrafların da payı ver elbette. Cüneyt, çoğu modelini bahçede buluyor. Nadiren de olsa eve örümcek girdiğinde ise önce değişik ve fotoğrafı çekmeye değecek bir tür olup olmadığına baktıktan sonra, incitmemeye çalışarak dışarı atıyoruz.

Geçtiğimiz aylarda, hep ansiklopedilerde gördüğümüz bir örümcekle tanışarak, ne yazık ki bu rutinin dışına çıkmak zorunda kaldık.

Birkaç ay önce, geceydi. ben salonda oturmuş kucağımda laptop birşeyler yazıyordum, Cüneyt ise kafa lambasını takmış bahçede börtü böcek arıyordu. Derken içeri geldi, bana azcık tedirgin bir şekilde “Işıl, internetten karadul örümceğine bir baksana neye benziyormuş?” diye sordu. Wikipedia’ya sorduk hemen. Karadul yazınca zaten hemen resimleri ve açıklaması çıkıyor.”Dişi karadul örümcekleri siyah renkli olurlar ve karın bögelerinde kırmızı bir kum saati deseni bulunur.”

Cüneyt, “Eee, Houston, we have a problem!” deyince arkasından bahçeye çıktım. Arka bahçe verandasında bir yemek masamız, ve verandaya monte tahta banklar var. Cuneyt, bankların altına ışık tutunca davetsiz misafirimizi bütün ihtişamı ile gördük: Üzerinde Wikipedia’ya yakışacak parlaklıkta bir kırmızı kum saati olan kocaman bir dişi karadul!

Panikle eve girip durum değerlendirmesi yapmaya karar verdik. “En zehirli örümcek” diye bildiğimiz karadulları beslemek , bizim örümcek sevgimizin de biraz üzerinde.

Eve dönüp, önce iyice bir araştıma yaptık nedir ne değildir diye. Bu sırada da karadul örümcekleri ve Kuzey Amerika civarında görülen diğer zehirli örümcekler hakkında epey bilgi sahibi olduk. Karadul ailesi bizim yaşadığımız yer olan Kuzey California’da epey sıklıkla görülüyormuş. Kuytu yerleri seviyor, kendine özgü çok karışık görünen ve çok kalın ve sağlam telli bir ağ örüyor ve gündüzleri saklanıp geceleri ortaya çıkıyoromuş.

Karadul örümcekleri aslında bizim şehir efsanelerinde duyduğumuz kadar zehirli ve öldürücü değilmiş. Evet, oldukça zehirliler ama yetişkinlerde ölüme sebebiyet vermiyorlarmış genellikle. Ama yaşlılar ve çocuklar için oldukça tehlikeli olabiliyorlarmış. Evcil hayvanlar içinse çok tehlikeli, kedi ve köpekleri soktuğunda genelde öldürüyor.

Bunu öğrenince biraz olsun içimiz rahatladı, ama tabi öldürücü olmasalar da Karadul örümcekleri çok miktarda güçlü bir zehir olan latrotoksin üretiyorlarmış. Bir nörotoksin olan latrotoksin, ısırığı takiben hızla vücuda yayılıyor ve kas-sinir kavşağına etki ederek kasların ağrılı ve sürekli bir şekilde kasılmasına neden oluyormuş. Isırık ardından epey ciddi seviyede kas ağrısı, kramplar, kalp çarpıntısı,tansiyon artması, göz yaşarması ortaya çıkabiliyormuş. Nadir de olsa, böbrek yetmezliği, şok, koma ve ölüme de neden olabiliyormuş.

Bunları okuyunca, Karadul’un öldürücü olmasa da epey süründürücü olduğuna karar verdik. Üstelik belki bizim için öldürücü değil ama kedilerimiz Hugo ve Nebula için oldukça öldürücü olabilir. Kedilerin her türlü böcek ve örümceği yakalayıp yemek konusundaki kararlılığını bildiğimizden ve ilaveten eve misafir gelen arkadaşlarımızın çocuklarının ısırılma ihtimalini düşününce bahçemizi mesken tutmuş Bayan Karadul’dan kurtulmaktan başka bir alternatif kalmadı ne yazık ki.

Hiç istemediğimiz halde, bunları düşününce örümceği öldürmeye karar verdik mecburen. En insani öldürme şeklinin de soğuk olduğuna kanaat getirdik. Planımız hazır: Örümcek bir şekilde yakalanacak, daha sonra bir kavanoz içinde buzdolabına konacak, ölmesi beklenecek…

Elbette, Cüneyt karadul operasyonuna başlamadan önce birazdan buzdolabına girecek karadul örümceğimizi ölümsüzleştirdi. Gerçekten çok estetik bir hayvan. Simsiyah bir gövde, sivri uzun bacaklar… İsmini tam anlamıyla hak ediyor.

Ardından üzerimize uzun kollu ceketler ve uzun bahçe eldivenleri giyerek operasyona başladık. Birkaç dakika içinde bizim karadul önce bir büyük kutuya, ordan da ebedi istirahatına gideceği cam kavanoza alındı.

Planladığımız gibi buzdolabına koyarak (umuyoruz ki) acısız bir şekilde ölmesini sağladıktan sonra, elbette merakımız galip geldi ve dolaptan çıkan örümceği uzun uzun inceledik. Dişlerinden akan zehir miktarını gördükten sonra, bir kez daha doğru yaptığımız konusunda hemfikir olduk.

Şimdi zaman zaman bahçede karadul avına çıkıyoruz. Ağları çok tipik olduğundan bulması kolay oluyor. Bu en büyük karadulu öldürdükten sonraki birkaç hafta içinde bahçeden 4-5 karadul daha temizledik. Şimdiki hedef, internetten örümcekler konusunda uzman bir arkadaşımızın önerdiği gibi, önümüzdeki yaz evin etrafına kükürt döküp bahçeye kapılanmaya çalışan karadulları daha gelmeden kaçırmak.

Kuzey Amerika’da yaşıyorsanız ve bahçeniz varsa siz de bence çok geçmeden amazon’dan kükürt tozu ısmarlayın…